Zabytki

Zabytki

Scroll Indicator
Biuletyn Informacji Publicznej Kontakt    

Most obrotowy

Fala

Most obrotowy w Giżycku, ten którego działanie i mechanizm możemy podziwiać do dziś powstał pod koniec XIX wieku. Historycy w ramach swoich poszukiwań próbują ustalić dokładną datę budowy i oddania, ale brakuje jednoznacznych materiałów na ten temat.

Most ulokowany jest na kanale łączącym jeziora Niegocin i Kisajno, który ma ponad 2 km długości. Oprócz zabytkowego na kanale, są jeszcze cztery inne mosty, ale już nowsze.

 

Most obrotowy

Fot. gizycko.pl/ T. Karolski

 

Wiadomo, że wcześniejszy most w tym miejscu zniszczony został przez przeładowany wóz w roku 1859. Obecny datuje się np. na rok 1889, czyli 30 lat później. Z uwagi na funkcjonowanie już Twierdzy Boyen w tzw. międzyczasie musiał być jeszcze jeden most. Pewnie prosty drewniany, gdyż żegluga opierała się jeszcze na małych łodziach.

 

Most w sąsiedztwie zamku krzyżackiego, a dziś hotelu,  wykonała firma Beuchelt & Co. z Zielonej Góry, choć w oficjalnym katalogu firmy nie ma informacji o moście w Giżycku. Jednak wykaz ten zawiera w sumie 1/5 mostów wykonanych przez tą firmę. Dziwi także brak dokładnej wzmianki o budowie tego mostu w „Kronice Gminy Leckiej” Ernsta Trinckera, wówczas wyjątkowej kronice o życiu miasteczka nad Niegocinem. Kolejny szkopuł to typologia. Dla większości jest rzeczą oczywistą, że mamy do czynienia z mostem obrotowym , te jednak obracają się wokół własnej osi. Giżycka konstrukcja jest jednak przykładem mostu uchylnego, gdyż przęsła wędruje wzdłuż jednego z przyczółków.

 

Przęsło mostu to konstrukcja stalowa z poszyciem drewnianym o wymiarach 20 metrów długości, 8 metrów szerokości i wadze prawie 100 ton. Przęsło osadzone jest na mechanizmie obrotowym zlokalizowanym po zachodniej stronie mostu. System kół i przekładni sprawia, iż operację uniesienia przęsła i jego obrotu o 90 stopni w kierunku południowym wykonuje tylko jedna osoba. Współcześnie jest to swoisty spektakl przyciągający turystów.

 

Historia nie była dla mostu jednak łaskawa. W styczniu 1945 roku most został zniszczony przez wycofujące się wojska niemieckie. Po ponownym osadzeniu przęsła spełniał swoją funkcję do roku 1985, kiedy to został unieruchomiony, a nową przeprawę zapewniał ustawiony nad nim most saperski. Przyczyną unieruchomienia było zniszczenie mechanizmu obrotowego, które źródło miało  w przeprowadzonej w latach 60-tych modernizacji polegającej na wprowadzeniu napędu mechanicznego. Po remoncie, w roku 1993, most wrócił na swoje miejsce, ponownie z wykorzystaniem systemu obracania ręcznego.

 

Most obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale ŁuczanskimMost obrotowy na kanale Łuczanskim

Fot. gizycko.pl/ T. Karolski

 

Dziś jest swoistą pocztówką Giżycka. Turyści i mieszkańcy nie potrafią przejść obojętnie obok w momencie otwierania przeprawy dla wodniaków. Cały proces uwieczniany jest na zdjęciach i filmach. Trwa on niecałe 5 minut razem z zamknięciem ruchu na ulicy i opuszczeniem szlabanów na wjazdach. Samo okręcanie 100 tonowego kolosa zajmuje minutę.

 

W określonych godzinach, zgodnie z harmonogramem, most otwarty jest dla żeglarzy lub dla pieszych i samochodów. To odbywa się od kwietnia do końca października. Później przeprawa jest zamknięta. Przez cały rok z Niegocina na Kisajno, czy odwrotnie, przepłynąć można kanałem zachodnim Wyspy Giżyckiej, czyli kanałem Niegocińskim.

 

Opracowanie: Marcin Kędzierski, na podstawie materiałów dr Roberta Kempy oraz własnych.
[Centrum Promocji i Informacji Turystycznej w Giżycku